Travertenler Nasıl Oluşur? Pamukkale Travertenleri Nasıl Oluştu?
Tarih : 30.07.2024Karstik birikim şekillerinden biri olan ve özellikle Denizli’nin Pamukkale içerisinde yer alan travertenlerin dünya çapında önemli bir yeri bulunmaktadır.
Bu yazımızda sizlere travertenler nasıl oluşur, Pamukkale travertenleri nasıl oluştu gibi konular hakkında bilgi vereceğiz. Haydi gelin hep beraber travertenler nasıl oluşmuş öğrenelim!
Traverten Nedir?
Travertenler nasıl oluşur konusuna değinmeden önce travertenin ne olduğunu öğrenerek başlayalım.
Traverten, karbonat ve kalsiyumun genleşmesi ile meydana gelen kimyasal tortul kayaçlardır. Hem kimyasal hem de fiziksel hareketlerden meydana gelen travertenler özellikle kaplıca taraflarında sıklıkla görülmektedir.
Travertenler Nasıl Oluşur?
Travertenler, bir çeşit kimyasal tortul kayaçtır. Çeşitli kimyasal ve fiziksel reaksiyonlar sonucunda yer altı madenlerinde çökmeler meydana gelebilmektedir. Bu çökmeler sürekli olması travertenlerin oluşmasını sağlamaktadır.
Pamukkale'de bulunan travertenlerin oluşumuna sıcak su kaynakları katkı sağlamaktadır. Bu kaynak sular, Antik dönemlerden beri kullanılmaktadır.
Pamukkale Travertenleri Nasıl Oluşmuştur?
Pamukkale travertenleri Denizli'de yer almaktadır. “Beyaz Cennet” ismi ile de bilinen bu travertenler UNESCO Dünya Mirası Listesi'ne giren 18 yerden birisi olma özelliğini taşımaktadır.
Denizli’deki bu travertenlerin oluşumu, termal sulardan kaynaklanmaktadır. Bu bölgede 33-100 derece aralığında yaklaşık olarak 17 adet sıcak su kaynağı yer almaktadır.
Travertenlerin oluşumuna katkı sağlayan bu termal su, kaynağından çıktıktan sonra travertenlerin bulunduğu bölgeye gelmekte ve travertenlerin katlarında çökelmeye sebep olmaktadır.
Pamukkale travertenleri; yüksek miktarda kalsiyum hidrokarbonat bulunan suyun, havadaki oksijen ile temas etmesi sonucunda karbondioksit ve karbon monoksitin uçarak karbonat çökelmesine sebep olması ile ortaya çıkmaktadır.
Traverten Nerelerde Görülür?
Dünyadaki en güzel traverten örneklerinden birisi Denizli’nin Pamukkale ilçesinde bulunan Pamukkale travertenleridir.
Pamukkale travertenleri dışında Antalya çevresinde de travertenlere rastlanmaktadır.
Travertenler aynı zamanda mermerle beraber kullanılan bir yapı malzemesi olarak da bilinmektedir.
Türkiye'nin Burdur (Bucak), Denizli, Mersin (Mut), Sivas gibi pek çok bölgesinde traverten ocakları bulunmaktadır.
Bu ocaklarda üretilen malzemeler blok, moloz olarak veya fabrikalarda işlenerek ebatlı iç piyasada kullanılmakta ve bunun yanında yurtdışına ihraç edilmektedir.
Pamukkale Travertenlerinin Özellikleri Nelerdir?
Pamukkale travertenleri UNESCO Dünya Mirası Listesi içerisine dâhil edilen önemli bir oluşumdur. Bu travertenlerin özellikleri şu şekildedir:
- Çoğunluk olarak lifli ve konsantrik bir görünümdedir.
- Kaplıca ağzında veya kireçtaşı mağarasında kalsiyum karbonatın hızlı çökeltilmesi ile meydana gelmektedir.
- Beyaz, ten rengi, krem rengi ve paslı çeşitleri bulunmaktadır.
Pamukkale Travertenlerine Nasıl Gidilir?
Pamukkale travertenlerine gitmek için tercih edebileceğiniz pek çok seçenek bulunmaktadır. Bunlardan birisi Denizli merkezinden kalkan minibüsler veya belediye otobüsleridir.
Özel aracınızla gitmeyi düşünüyorsanız Denizli merkezinden Denizli Çevre Yolu D320 / D585 / E87 yönünde ilerleyin. Salihağa Kavşağı’ndan, Pamukkale Bulvarı’na dönün. Pamukkale Bulvarı üzerinden Yeniköy’e doğru ilerleyin.
Pamukkale Bulvarı’nın bitiminde Mehmet Akif Ersoy Bulvarı üzerinden Yeniköy’e istikametine doğru ilerlemeye devam edin.
Yeniköy Yolu’na saparak ilerleyin. Ardından Pamukkale Yolu’na sapın.